Czym różni się psycholog od psychoterapeuty?
W dzisiejszych czasach coraz więcej osób sięga po pomoc specjalistów zajmujących się zdrowiem psychicznym. W gąszczu dostępnych usług łatwo się jednak pogubić – szczególnie gdy pojawiają się różne tytuły zawodowe, takie jak psycholog, psychoterapeuta, czy psychiatra. W tym artykule skupimy się na kluczowej różnicy między psychologiem a psychoterapeutą – kim są, jakie mają kwalifikacje i w jakich sytuacjach warto zgłosić się do jednego lub drugiego.
1. Kim jest psycholog?
Psycholog to osoba, która ukończyła studia magisterskie na kierunku psychologia. W trakcie studiów zdobywa wiedzę z zakresu funkcjonowania ludzkiej psychiki, emocji, procesów poznawczych, rozwoju człowieka czy mechanizmów zachowania. Psycholog może specjalizować się w różnych dziedzinach, np.:
psychologii klinicznej,
psychologii dzieci i młodzieży,
psychologii pracy i organizacji,
neuropsychologii,
psychologii sądowej.
Psychologii społecznej
Co ważne: psycholog nie zawsze prowadzi terapię psychologiczną. Choć posiada wiedzę teoretyczną na temat zaburzeń psychicznych, bez dodatkowego szkolenia nie ma uprawnień do prowadzenia psychoterapii.
Psycholog może pracować w poradniach psychologiczno-pedagogicznych, szpitalach, firmach, szkołach czy instytucjach badawczych. Może też przeprowadzać diagnozy psychologiczne, testy osobowości, inteligencji czy funkcjonowania poznawczego.
Psycholog może pomóc w kontekście diagnozy psychologicznej w kierunku ADHD, spektrum, zaburzeń poznawczych. Ponadto, może pomóc w obszarze trudności
interpersonalnych, jednak nie posiada uprawnień do długoterminowej terapii.
2. Kim jest psychoterapeuta?
Psychoterapeuta to osoba, która – niezależnie od wcześniejszego wykształcenia (najczęściej jest to psychologia, pedagogika, medycyna lub socjologia) – ukończyła wieloletnie szkolenie psychoterapeutyczne w certyfikowanym ośrodku. Szkolenie to trwa zazwyczaj od 3 do 5 lat i obejmuje:
teorię wybranej szkoły psychoterapii (np. poznawczo-behawioralnej, psychodynamicznej, humanistycznej),
własną terapię (tzw. terapia własna),
superwizję,
praktyki kliniczne.
Psychoterapeuta ma uprawnienia do prowadzenia psychoterapii – regularnych, długofalowych spotkań z pacjentem mających na celu leczenie zaburzeń psychicznych, pomoc w trudnych sytuacjach życiowych, czy rozwój osobisty.
W Polsce tytuł „psychoterapeuta” nie jest jeszcze prawnie chroniony, ale uznawane są osoby po akredytowanych szkoleniach, często posiadające certyfikaty towarzystw psychoterapeutycznych (np. Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego). W naszym centrum, pracują specjaliści, którzy ukończyli tylko akredytowane szkolenia w atestowanych ośrodkach szkoleniowych.
Psychoterapeuta może pomóc w obszarze zaburzeń psychicznych (Depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia odżywiania, zaburzenia osobowości). Ponadto jest uprawniony do skomplikowanej terapii traumy, doświadczeń z przeszłości, które stanowią podstawę do rozwijania się innych zaburzeń psychicznych. Tylko psychoterapeuta posiada pełne uprawnienia do regularnej oraz etycznej pracy długoterminowej.
Choć psycholog i psychoterapeuta to dwa różne zawody, oba odgrywają ważną rolę w trosce o zdrowie psychiczne. Psycholog diagnozuje, edukuje i wspiera, a psychoterapeuta leczy za pomocą narzędzi psychoterapeutycznych. W praktyce często współpracują ze sobą – a czasem jedna osoba może łączyć oba tytuły, jeśli ukończyła zarówno studia psychologiczne, jak i szkolenie psychoterapeutyczne. Co ważne w Naszym Centrum, każdy psychoterapeuta posiada wykształcenie zawodowe, które odpowiada wytycznym międzynarodowych towarzystw psychologicznych oraz psychoterapeutycznych, do wykonywania zawodu psychoterapeuty.
3. Sekcja FAQ – najczęstsze pytania
1. Czy psycholog może być psychoterapeutą?
Tak, ale tylko wtedy, gdy ukończy dodatkowe kilkuletnie szkolenie psychoterapeutyczne. Samo wykształcenie psychologiczne nie wystarcza do prowadzenia psychoterapii.
2. Czy muszę mieć skierowanie do psychologa lub psychoterapeuty?
Do psychologa czy psychoterapeuty przyjmującego prywatnie — nie. Jeśli jednak szukasz pomocy w ramach NFZ, potrzebne może być skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu lub psychiatry.
3. Ile trwa psychoterapia?
Zależy od problemu i nurtu. Może to być kilka miesięcy (terapia krótkoterminowa), ale też kilka lat (terapia długoterminowa).
4. Czy psycholog może przepisać leki?
Nie. Psycholog nie ma uprawnień do przepisywania leków. Takie uprawnienia posiadapsychiatra, który jest lekarzem medycyny po specjalizacji z psychiatrii.
5. Czy psychoterapia działa bez leków?
Tak. W wielu przypadkach (np. lęki, depresja, zaburzenia osobowości) psychoterapia może być skuteczna bez leków. Jednak w poważniejszych przypadkach (np. ciężka depresja, schizofrenia) łączenie terapii z farmakoterapią daje najlepsze rezultaty.
6. Czy rozmowa z psychologiem to to samo co psychoterapia?
Nie. Rozmowa z psychologiem może być wsparciem, konsultacją, diagnozą – ale nie jest terapią, jeśli specjalista nie jest przeszkolonym psychoterapeutą i nie prowadzi systematycznej pracy terapeutycznej.
7. Czy rozmowy z psychologiem/terapeutą są poufne?
Tak. Obowiązuje tajemnica zawodowa. Wyjątkiem są sytuacje zagrożenia życia, zdrowia lub przestępstwa – wtedy specjalista może być zobowiązany do interwencji.
8. Co to znaczy, że psychoterapeuta jest w superwizji?
To znaczy, że regularnie omawia swoją pracę z bardziej doświadczonym terapeutą- superwizorem, aby zapewnić jak najwyższy standard terapii i nie przenosić własnych emocji na pacjenta. Superwizja to element etyki i profesjonalizmu. – W NASZYM CENTRUM OBOWIĄZEK
Jak znaleźć dobrego specjalistę?
Sprawdź certyfikaty – szczególnie w przypadku psychoterapeutów warto upewnić się, że szkolenie było akredytowane przez uznane towarzystwo psychoterapeutyczne.
Zwróć uwagę na specjalizację – nie każdy specjalista zajmuje się każdym problemem.
Nie bój się zmienić terapeuty – relacja z terapeutą to podstawa. Jeśli czujesz, że „to nie to”, masz prawo szukać dalej.
Korzystaj z wyszukiwarek – np. ZnanyLekarz.
